- شیرین انصاری
- 1399-11-09
آمیبیاز چیست؟
آمیبیاز یک عفونت انگلی روده است که توسط تک یاخته انتاموبا هیستولیکا یا اِنتامیبا هیستولیتیکا ایجاد می شود و علائم آن شامل شل شدن مدفوع، گرفتگی شکم و درد معده است که با این حال بیشتر افراد مبتلا به آمیبیاز علائم قابل توجهی را تجربه نخواهند کرد.
چه کسانی در معرض ابتلا به آمیبیاز میباشند؟
آمیبیاز در کشورهای گرمسیری که از نظر بهداشتی توسعه نیافته اند مانند شبه قاره هند، مناطقی از آمریکای مرکزی و جنوبی و مناطقی از آفریقا شایع است و در ایالات متحده نسبتاً نادر است.
افرادی که بیشترین خطر ابتلا به آمیبیاز را دارند عبارتند از:
- افرادی که به مکان های گرمسیری سفر کرده اند و از نظر بهداشتی ضعیف است.
- مهاجران از کشورهای گرمسیری با شرایط بهداشتی نامناسب
- افرادی که در موسساتی با شرایط بهداشتی نامناسب مانند زندان ها زندگی می کنند.
- مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند.
- افراد مبتلا به سیستم ایمنی به خطر افتاده و سایر شرایط سلامتی
چه عواملی باعث آمیبیاز می شوند؟
اِنتامیبا هیستولیتیکا، یک تک سلولی است که معمولاً وقتی فرد کیست را از طریق غذا یا آب می بلعد وارد بدن انسان می شود و همچنین می تواند از طریق تماس مستقیم با مواد مدفوع وارد بدن شود. کیست ها نوعی انگل نسبتاً غیرفعال هستند که می توانند چندین ماه در خاک یا محیطی که در مدفوع رسوب کرده اند زندگی کنند. کیست های میکروسکوپی در واقع در خاک، کود یا آبی وجود دارد که به مدفوع آلوده شده است و حامل مواد غذایی ممکن است کیست ها را هنگام تهیه یا دست زدن به غذا منتقل کنند و همچنین انتقال در حین رابطه جنسی مقعدی، رابطه جنسی دهانی-مقعدی نیز امکان پذیر است.
وقتی کیست ها وارد بدن می شوند در دستگاه گوارش قرار می گیرند و سپس آنها یک فرم تهاجمی و فعال از انگلی را به نام تروفوزیت آزاد می کنند این انگلها در دستگاه گوارش تولید مثل می کنند و به روده بزرگ مهاجرت می کنند و در آنجا می توانند در دیواره روده یا روده بزرگ فرو روند که این امر باعث اسهال خونی، کولیت و تخریب بافت می شود و فرد آلوده می تواند با انتشار کیست های جدید از طریق مدفوع آلوده بیماری را گسترش دهد.
علائم آمیبیاز چیست؟
1 تا 4 هفته پس از بلع کیست ها علائم ظاهر می شوند و طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) فقط حدود 10 تا 20 درصد افرادی که مبتلا به آمیبیاز هستند، بیمار می شوند. و علائم در این مرحله خفیف بوده و شامل مدفوع شل و گرفتگی معده است.
هنگامی که تروفوزیت ها دیواره روده را شکستند می توانند وارد جریان خون شده و به اندام های داخلی مختلفی بروند که در نهایت می توانند در کبد، قلب، ریه ها، مغز یا سایر اندام های شما قرار بگیرند. اگر تروفوزیت ها به اندام داخلی حمله کنند ، به طور بالقوه می توانند باعث شوند:
- آبسه
- عفونت ها
- بیماری شدید
- مرگ
اگر انگل به مخاط روده شما حمله کند می تواند باعث اسهال خونی آمیبی شود که اسهال خونی آمیبیک شکل خطرناک تری از آمیبیاز که همراه با دفع مدفوع مکرر آبکی، خونی و گرفتگی شدید معده است و همچنین کبد یک مقصد مکرر برای انگل است و علائم بیماری کبد آمیبیک شامل تب و حساسیت در قسمت فوقانی سمت راست شکم شما است.
آمیبیاز چگونه تشخیص داده می شود؟
یک پزشک ممکن است پس از سوال در مورد سلامتی و سابقه سفر اخیر شما به بیماری آمیبیاز مشکوک شود و پزشک ممکن است شما را از نظر وجود اِنتامیبا هیستولیتیکا آزمایش کند پس ممکن است مجبور باشید چندین روز نمونه مدفوع بدهید تا وجود کیست را غربال کنید.
وقتی انگلی به خارج روده گسترش می یابد ، ممکن است دیگر در مدفوع ظاهر نشود پس بنابراین پزشک ممکن است برای بررسی ضایعات روی کبد شما سونوگرافی یا سی تی اسکن تجویز کند که در صورت ظاهر شدن ضایعات، ممکن است پزشک نیاز به انجام بیوپسی داشته باشد تا ببیند کبد دارای آبسه است یا خیر که آبسه در کبد از پیامدهای جدی آمیبیاز است و سرانجام ممکن است برای بررسی وجود انگل در روده بزرگ کولونوسکوپی لازم باشد.
چه روش های درمانی برای آمیبیاز وجود دارد؟
درمان موارد بدون عارضه آمیبیاز معمولاً شامل یک دوره 10 روزه مترونیدازول (Flagyl) است که به عنوان کپسول مصرف می کنید و در صورت نیاز پزشک ممکن است برای کنترل حالت تهوع دارو تجویز کند. اگر انگل در بافتهای روده ای شما وجود داشته باشد درمان باید علاوه بر ارگانیسم بلکه به آسیب دیدگی اندام های آلوده نیز بپردازد که در صورت سوراخ شدن کولون یا بافت صفاقی ممکن است جراحی لازم باشد.
چشم انداز افراد مبتلا به آمیبیاز چیست؟
آمیبیاز به طور کلی به درمان پاسخ خوبی می دهد و باید طی حدود 2 هفته برطرف شود و اگر مورد جدی تری دارید که انگل در بافت ها یا اندام های داخلی شما ظاهر می شود تا زمانی که تحت درمان پزشکی مناسب قرار بگیرید هنوز چشم انداز شما خوب است که درمان نشدن آن می تواند کشنده باشد.
چگونه می توانیم از آمیبیاز جلوگیری کنم؟
سرویس بهداشتی مناسب کلید جلوگیری از آمیبیاز است و به عنوان یک قانون کلی پس از استفاده از دستشویی و قبل از دست زدن به غذا، دست ها را کاملا با آب و صابون بشویید.
اگر به مکان هایی سفر می کنید که عفونت شایع است هنگام تهیه و خوردن غذا این رژیم را دنبال کنید:
- از خوردن میوه ها و سبزیجات خودداری کنید مگر اینکه خود آنها را بشویید و پوست آنها را بگیرید.
- اگر باید آب بنوشید آن را بجوشانید.
- از خوردن یخ های بیرونی خودداری کنید.
- از مصرف شیر، پنیر یا سایر محصولات لبنی غیر پاستوریزه خودداری کنید.
- از غذای فروخته شده توسط فروشندگان خیابانی خودداری کنید.
منبع : www.healthline.com