
- شیرین انصاری
- 1399-10-12
بررسی اجمالی
فشار خون بالا یک بیماری شایع است که در آن نیروی طولانی مدت خون به دیواره شریان شما به اندازه کافی زیاد است که در نهایت ممکن است باعث مشکلات سلامتی مانند بیماریهای قلبی شود.
فشار خون هم از طریق میزان خون پمپاژ قلب و هم از نظر مقاومت در برابر جریان خون در عروق بهوجود میآید و هرچه قلب شما خون بیشتری پمپاژ کرده و عروق شما باریک تر شود و فشار خون شما بالاتر می رود.
شما می توانید سالها بدون هیچ علائمی فشار خون بالا داشته باشید و یا حتی بدون علائم، آسیب به رگهای خونی و قلب شما ادامه دارد و قابل تشخیص است که فشار خون بالا کنترل نشده خطر بروز مشکلات جدی در سلامتی از جمله حمله قلبی و سکته را افزایش می دهد.
فشار خون بالا به طور کلی طی سالیان متمادی ایجاد می شود و در نهایت تقریباً همه را تحت تأثیر قرار می دهد و خوشبختانه فشار خون بالا به راحتی قابل تشخیص است و پس از دانستن فشار خون بالا می توانید با پزشک خود برای کنترل آن همکاری کنید.
علائم
اکثر افراد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علائم و نشانه ای ندارند و حتی اگر میزان فشار خون به میزان خطرناکی به سطح بالایی برسد. ممکن است تعداد کمی از افراد مبتلا به فشار خون بالا دچار سردرد، تنگی نفس یا خون دماغ شوند اما این علائم و نشانه ها خاص نیستند و معمولاً تا رسیدن فشار خون به مرحله شدید یا تهدید کننده زندگی بروز نمی کنند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
حداقل از دو سالگی در 18 سالگی فشار خون را از پزشک خود بخواهید و اگر 40 سال یا بیشتر دارید یا 18 تا 39 سال دارید و در معرض خطر فشار خون هستید باید تحت نظر پزشک خود باشید.
فشار خون به طور کلی باید در هر دو بازو بررسی شود تا تفاوت مشخص شود و اگر قبلاً با فشار خون بالا تشخیص داده شده اید و یا عوامل خطر دیگری برای بیماری های قلبی عروقی دارید باید به طور مکرر فشار خون شما گرفته شود. کودکان 3 ساله و بالاتر معمولاً به عنوان بخشی از چکاپ های سالانه فشار خون اندازه گیری می شوند.
دستگاه های فشار خون عمومی مانند دستگاه هایی که در داروخانه ها یافت می شوند ممکن است اطلاعات مفیدی در مورد فشار خون شما ارائه دهند اما ممکن است محدودیت هایی داشته باشند و دقت این دستگاه ها به عوامل مختلفی از جمله اندازه درست سرآستین و استفاده صحیح از دستگاه ها بستگی دارد و در مورد استفاده از دستگاه های فشار خون عمومی از پزشک خود راهنمایی بخواهید.
علل
فشار خون بالا دو نوع است که شامل :
فشار خون اولیه
برای بیشتر بزرگسالان هیچ دلیل قابل توجهی برای فشار خون بالا وجود ندارد که این نوع فشار خون بالا که فشار خون اولیه نامیده می شود و طی سالهای متمادی به تدریج ایجاد می شود.
فشار خون ثانویه
بعضی از افراد فشار خون بالا دارند که ناشی از یک بیماری زمینه ای است و این نوع فشار خون بالا، فشار خون ثانویه نامیده می شود که به طور ناگهانی ظاهر می شود و باعث فشار خون بالاتر از فشار خون اولیه می شود.
بیماری ها و داروهای مختلف منجر به فشار خون ثانویه می شود که از جمله:
- آپنه انسدادی خواب
- مشکلات کلیوی
- تومورهای غده فوق کلیه
- مشکلات تیروئید
- نقص های مادرزادی که فرد با رگ های خونی آسیب دیده متولد شده است.
- داروهای خاص مانند قرص های جلوگیری از بارداری، داروهای ضد سرماخوردگی، ضد احتقان، مسکن های بدون نسخه و برخی داروهای تجویز شده
- مواد مخدر غیرقانونی مانند کوکائین و آمفتامین
عوامل خطر
سن: خطر افزایش فشار خون با افزایش سن افزایش می یابد.
نژاد: در میان مردمان آفریقایی شایع است که اغلب در سنین پایین تری نسبت به سفیدپوستان ایجاد می شود و عوارض جدی مانند سکته ، حمله قلبی و نارسایی کلیه نیز در افراد آفریقایی بیشتر دیده می شود.
سابقه خانوادگی: فشار خون بالا در افراد خانواده دیده شده باشد احتمال ابتلا بسیار زیاد است.
اضافه وزن یا چاقی: هرچه وزن شما بیشتر شود خون بیشتری برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی به بافت های خود نیاز دارید که با افزایش حجم گردش خون از طریق رگ های خونی، فشار بر دیواره شریان نیز افزایش می یابد.
عدم تحرک: افراد بی تحرک ضربان قلب بیشتری دارند و هرچه ضربان قلب شما بیشتر باشد قلب شما باید با هر انقباض سخت تری کار کند و نیروی وارد بر عروق بیشتر شود و کمبود فعالیت بدنی همچنین خطر اضافه وزن را افزایش می دهد.
تنباکو و سیگار: کشیدن یا جویدن توتون بلافاصله فشار خون شما را به طور موقت بالا می برد و مواد شیمیایی موجود در توتون می تواند به دیواره شریان شما آسیب برساند. این می تواند باعث تنگ شدن عروق و افزایش خطر بیماری های قلبی شود و دود سیگار نیز می تواند خطر بیماری قلبی شما را افزایش دهد.
نمک: مقدار زیادی نمک (سدیم) در رژیم غذایی شما باعث می شود بدن مایعات را در خود نگه دارد که باعث افزایش فشار خون می شود.
پتاسیم: در رژیم غذایی شما مقدار کمی پتاسیم وجود دارد که پتاسیم به تعادل میزان سدیم در سلولهای شما کمک می کند پس اگر در رژیم غذایی خود به اندازه کافی پتاسیم دریافت نکنید یا پتاسیم کافی را حفظ کنید ممکن است بیش از حد سدیم در خون خود جمع شود.
نوشیدن بیش از حد الکل: با گذشت زمان به قلب شما آسیب میرساند.
استرس: سطح بالای استرس می تواند منجر به افزایش موقتی فشار خون شود و اگر سعی کنید با خوردن بیشتر، استعمال دخانیات یا نوشیدن الکل آرامش پیدا کنید فقط ممکن است مشکلات فشار خون را افزایش دهید.
بیماریهای مزمن: برخی از بیماریهای مزمن مانند بیماری های کلیوی، دیابت و آپنه خواب ممکن است خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهد.
بارداری: گاهی اوقات بارداری به فشار خون بالا نیز کمک می کند.
اگرچه فشار خون بالا در بزرگسالان شایع است کودکان نیز ممکن است در معرض خطر باشند و برای برخی از کودکان فشار خون بالا ناشی از مشکلات کلیه یا قلب است اما برای تعداد زیادی از کودکان عادات سبک زندگی نامناسب مانند رژیم غذایی ناسالم، چاقی و ورزش نکردن در فشار خون بالا نقش دارند.
عوارض
فشار بیش از حد بر دیواره های رگ شما ناشی از فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی و همچنین اندام های بدن آسیب برساند و هرچه فشار خون شما بیشتر شود و همچنین هر در مدت زمان بیشتری کنترل نشود آسیب آن بیشتر خواهد بود.
فشار خون کنترل نشده می تواند منجر به عوارضی شود از جمله:
حمله قلبی یا سکته: فشار خون بالا می تواند باعث سخت شدن و ضخیم شدن عروق شود (تصلب شرایین) که می تواند منجر به حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر عوارض شود.
آنوریسم: افزایش فشار خون می تواند باعث ضعیف شدن و برآمدگی رگ های خونی و تشکیل آنوریسم شود که اگر آنوریسم پاره شود می تواند زندگی را تهدید کند.
نارسایی قلبی: برای پمپاژ خون در برابر فشار بیشتر در عروق، قلب باید بیشتر کار کند که این امر باعث ضخیم شدن دیواره های اتاق پمپاژ قلب می شود (هیپرتروفی بطن چپ) که در نهایت عضله ضخیم شده ممکن است برای تأمین نیازهای بدن به سختی پمپاژ خون کند که منجر به نارسایی قلبی می شود.
رگهای خونی ضعیف و باریک در کلیه های شما: می تواند از عملکرد طبیعی این اندام جلوگیری کند.
پارگی رگ در چشم: می تواند منجر به کاهش بینایی شود.
سندرم متابولیک: این سندرم مجموعه ای از اختلالات متابولیسم بدن شما است. تری گلیسیرید زیاد کلسترول با لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، فشار خون بالا و سطح انسولین بالا که این شرایط احتمال ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سکته را بیشتر می کند.
کاهش حافظه: فشار خون کنترل نشده ممکن است بر توانایی شما در فکر کردن، یادآوری و یادگیری تأثیر بگذارد و مشکل در حافظه یا درک مفاهیم بیشتر در افراد مبتلا به فشار خون مشاهده می شود.
زوال عقل: عروق باریک یا مسدود شده می توانند جریان خون در مغز را محدود کرده و منجر به نوع خاصی از زوال عقل (زوال عقل عروقی) شوند و سکته مغزی که جریان خون در مغز را قطع می کند نیز می تواند باعث زوال عقل عروقی شود.
منبع : www.mayoclinic.org